Download Gehixago eta hobeto
Document related concepts
no text concepts found
Transcript
Gehixago eta hobeto CORREGIENDO LOS ERRORES DEL HABLA El porqué de los errores. 1. Las estructuras –ko/-kada: Al hablar en euskara suele ser muy común utilizar palabras castellanas tales como “puñetazua” o “koskorroia”. En euskara se suelen utilizar los sufijos –ko, -kada para expresar los golpes. Sin embargo, ambos sufijos no tienen el mismo significado. - -ko: Donde se ha recibido el golpe. Por ejemplo: o BURUKUA: buruan emandako/hartutako kolpia El golpe recibido en la cabeza - -kada: con qué se dá el golpe. Por ejemplo: o BURUKADIA: buruarekin emondako kolpia El golpe dado con la cabeza 2. La utilización de los verbos jo/emon Jo naiz, jo za El verbo Jo es del tipo Nor-Nork, por lo que suele ir acompañado por du, dut, nau, zaittut,... . No puede ir con los auxiliares del tipo Nor (jo naiz, jo za) En consecuencia será un error utilizar frases como “atiakin jo naiz”. - Atiarekin jo naiz eta min hartu dot Mahai ertza jo dot eta egundoko miña hartu dot. Futbolian zebillela zutoiñarekin jo zan buruarekin Futbolian zebillela zutoiña jo zeban buruarekin. Jo dotsut, jo dostazu... Exceptuando expresiones como “adarra jo” o “larrua jo”, el verbo “Jo” no suele ir acompañado por los auxiilares Nor-Nori-Nork (dost, dotsu, ...) Mikelek jo egin dost Mikelek jo egin nau. Mikeli jo dotsa Mikel jo dau. Ostikadia jo/ Ostikadia emon Cuando en la frase se expresa un golpe (ostikadia, kokotekua, ...) no se puede utilizar el verbo Jo. En estos casos se suelen utilizar los verbos “emon, hartu...” Ostikadia jo dost Ostikadia emon dost Kokotekua jo naiz Kokotekua hartu dot Ejercicios a realizar por los padres y las madres: Elija el verbo correcto (Jo/Emon) y complete la frase: Mikelek Joni ostikadia............................................ Jonek Mikel ........................................................... Nik pareta ............................................................. Nik zuri belarrondokua........................................... Ainarak baloia gogor ............................................. Nik zu..................................................................... Zuk ni..................................................................... Guk hari belarrondokuak ...................................... Anderrek ni ........................................................... Elija la frase correcta: - Atzoko kolpiaren ondorixoz egundoko moratoia urten jat Atzoko kolpiaren ondorixoz egundoko beltzunia daukat. Antxintxikan nebilela bihurrittua egin dot Antxintxikan nebilela esginzia egin dot. Iñakik puñetazua emon dotsa Iñakik ukabilkadia emon dotsa. Atiarekin hartutako kolpiaren ondorixoz txintxoia daukat Atiarekin hartutako kolpiaren ondorixoz handittua daukat. Elija la correcta: Mirarik atsedenaldixan jo (dosta/nau). Bakoitzari ostikada bat (emon/jo) zoskun. Josebak burukua emon (dost/nau). Mireiak belarrondokua emon (dotsu/zaittu). Eiderrek, Andonik eta hirurok zartateko bana (emon/jo) gontsan Urkori. Mikelek zu (emon/jo) zaittu.